Maelezo ya kivutio
Kanisa la Kiarmenia la Mtakatifu Gregory Mwangaza katika mji wa Baku ni moja wapo ya vivutio kuu vya Baku. Hapo awali, hekalu lilikuwa la Kanisa la Kitume la Kiarmenia.
Kanisa lilianzishwa mnamo 1863. Mwanzilishi wa ujenzi wake alikuwa mkuu wa dayosisi ya Shemakha Daniel Shakhnazaryants. Hekalu lilijengwa na pesa zilizotolewa na Javada Melikov.
Jengo la hekalu lilijengwa kwenye Mraba wa Kolyubakinskaya (leo - Mraba wa Chemchemi). Ilikuwa mahali hapa ambayo hapo awali ilipendekezwa kwa ujenzi wa Kanisa Kuu la Alexander Nevsky, lakini saizi ya eneo hilo haikuhusiana na muundo uliopendekezwa. Ndipo gavana wa jeshi M. P. Kolyubakin, aliamuru kutenga shamba hili kwa ujenzi wa kanisa la Kiarmenia. Mwandishi wa mradi huu wa ujenzi wa hekalu alikuwa mbunifu wa jiji la Baku K. K. Gippius.
Utakaso wa hekalu ulifanyika mnamo 1869, wakati ujenzi wake ulikamilishwa mnamo 1871. Miaka mitatu baadaye, shule ya parokia, maktaba na majengo ya makazi yalijengwa katika uzio wa hekalu. Mnamo 1888, kengele ziliwekwa kwenye kanisa. Baada ya muda, jengo lilijengwa karibu, ambalo lilikuwa na maktaba. Mnamo 1918 kanisa lilipewa hadhi ya kanisa kuu.
Sehemu ya mbele ya hekalu ilipambwa kwa "Nyota ya Daudi" yenye alama sita. Hadi 1988-1990, kanisa lilikuwa mahali kuu pa mikutano ya maombi kwa jamii kubwa ya Waarmenia huko Baku. Mnamo 1989, hekalu liliharibiwa. Kanuni zote ziliondolewa kutoka kwake. Mnamo 1990, moto ulizuka ambao uliharibu sana kanisa, na baada ya hapo ulifutwa.
Mnamo 2001, kanisa lilitangazwa kama ukumbusho wa usanifu wa umuhimu wa mahali hapo. Mnamo 2002, maktaba ilianzishwa kwa msingi wa hekalu. Mnamo mwaka wa 2011, marejesho yalifanywa katika jengo la kanisa la Kiarmenia. Leo, jengo la Kanisa la Mtakatifu Gregory Illuminator linatumika kama hazina ya kitabu kwa Rais wa nchi.
